Bij het zeil zetten streven we naar een zeilend en goed bestuurbaar schip. Bij voorkeur hijsen we de zeilen op een koers waarbij ze gelijk wind vangen, om onnodig geklapper te voorkomen en zodat de motor niet meer nodig is. Dit geeft uiteindelijk de meeste rust aan boord.
Hieronder een aantal aandachtspunten:
- Waar zeil zetten?
- Welk zeil eerst?
- Wanneer zwaard steken?
- Wanneer kan de motor uit?
Waar zeil zetten?
Voor het hijsen van de zeilen kies je bij voorkeur een stuk vaarwater met weinig verkeer, weinig golven en weinig wind. De ene keer kies je ervoor om in de beschutting van de havenhoofden al zeil te zetten, de volgende keer kies je misschien juist voor open water. Vermijd in ieder geval vaargeulen met vrachtvaart en veerboten. In verband met de uitwijkplicht, maar ook om het geslinger in de golven te voorkomen (altijd erg onprettig, met de zeilen nog maar half omhoog).
Welk zeil eerst?
De meeste platbodemjachten zijn goed bestuurbaar als eerst het grootzeil gezet wordt. Dit kan op alle koersen van ruime wind tot hoog aan de wind. De grootschoot moet voldoende gevierd worden, om te voorkomen dat het schip erg loefgierig wordt. Op ruimere koersen kan eventueel eerst de fok gehesen worden.
Wanneer zwaard steken
Het werkt goed om het zwaard te steken zodra het schip op het grootzeil vaart begint te maken. De meeste schepen zijn erg loefgierig op alleen het grootzeil. Het steken van het zwaard vermindert de loefgierigheid.
Steek het zwaard in ieder geval voordat je de fok hijst. De zijwaartse druk op het schip is dan nog niet zo groot. Het zwaard zal dan beter vallen en kan nog vrij eenvoudig met een voet op het zwaard dieper gestoken worden. Vooral belangrijk als je een aan-de-windse koers gaat varen.
Wanneer kan de motor uit?
In principe kan de motor uit als het schip op de zeilen voorwaartse snelheid maakt en bestuurbaar is. Onder rustige omstandigheden is dat meestal als het grootzeil gehesen en het zwaard gestoken is. Zet de motor in de vrijstand om te beoordelen of het schip voldoende bestuurbaar is. Bij twijfel laat je de motor nog stand-by in de vrijstand om de fok te hijsen.
Tip:
Bij het hijsen van de zeilen op de koersen van ruime wind tot aan de wind zorgen de zeilen direkt voor voortgang. Het steken van het zwaard geeft een bestuurbaar schip. Omdat de motor snel uit kan is er meer rust aan boord.
Goede vaart!
Geschreven door Marianne van der Linden
ScheepsWijs Vaarcursusssen op Platbodemschepen
top | uw vraag | print deze pagina
© ScheepsWijs
